จากปี 2001 เป็นต้นมา เม็กซิโกได้คัดค้านการที่สหรัฐฯ กีดกันไม่ให้รถบรรทุกเม็กซิกันสามารถขับข้ามชายแดนเกิน 25 ไมล์ โดยให้เหตุผลว่าขัดกับหลักการของเขตการค้าเสรี NAFTA เป็นผลให้ประธานาธบดี Bush ริเริ่มโครงการนำร่องให้รถบรรทุกเม็กซิกันสามารถขับข้ามชายแดนได้และเดินทางได้อยางเสรีทั่วสหรัฐฯ และได้มีผลปฏิบัติมาแล้วหนึ่งปีครึ่ง โครงการดังกล่าวได้รับการสนับสนุนจากสมาคมผู้ขับรถบรรทุกและสภาหอการค้าของอเมริกัน โดยได้มีบริษัทขนส่งเม็กซิกันที่ได้รับประโยชน์ร่วมร้อยบริษัทฯ รถบรรทุกจำนวน 500 คัน และในหนึ่งปีครึ่งที่ผ่านมา ได้มีการเดินรถบรรทุกไปกลับอย่างเสรีระหว่างเม็กซิโกและสหรัฐฯ แล้ว 45,000 เที่ยว
โครงการนำร่องดังกล่าวได้ถูกยกเลิกโดยถูกตัดออกไปจากงบประมาณการเงินประจำปี 2009 ของนาย Obama ประธานาธิบดีคนใหม่ของสหรัฐฯ
โครงการนำร่องดังกว่าว ได้รัการต่อต้านสหภาพแรงงานของผู้ขับรับบรรทุกฝ่ายสหรัฐฯ โดยอ้างเหตุผลเรื่องมาตรฐานการฝึกการขับรถบรรทุกและนโยบายการประกันรถบรรทุกของเม็กซิโกไม่ได้มาตรฐานและเป็นอันตรายต่อความปลอดภัยบนท้องถนนของสหรัฐฯ
ประธานาธิบีเม็กซิโก นาย Calderon ได้กล่าวต่อกลุ่มนักธุรกิจสภาหอการค้าอเมริกันที่เม็กซิโกในวันพุทธ ที่ 18 มีนาคม แสดงข้อกังวลเกี่ยวกับแนวโน้มการกีดกันกาค้าที่อาจเกิดขึ้นสืบเนื่องจากวิกฤตการณ์การเงินของสหรัฐฯ
ฝ่ายเม็กซิโกมองเห็นว่า การห้ามมิให้รถบรรทุกเม็กซิกันข้างชายแดนได้อย่างเสรี เป็นการกีดกันการค้า โดยเมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2009 รัฐมนตรีเศรษฐกิจเม็กซิโก นาย Gerardo Ruiz ได้ประกาศการเริ่มใช้มาตรการโต้ตอบทางภาษี ขึ้นภาษีสินค้าเกษตรนำเข้าจากสหรัฐฯ ในอัตราระหว่างร้อยละ 10 ถึง 45 สำหรับรายการสินค้าเกษตรรวม 90 รายการ รวมผักผลไม้ ไวน์ และน้ำผลไม้ ซึ่งนำเข้าจาก 40 รัฐของอเมริกา มูลค่าประมาณ 2.4 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ โดยมีข้อยกเว้นเฉพาะสำหรับรายการอาหารหลัก เช่น ข้าว ข้าวโพด ข้าวสาลี และผลิตภัณท์เนื้อ เริ่มบังตับวันพฤหัสที่ 19 มีนาคม 2009
เม็กซิโกเป็นตลาดส่งออกสำคัญของสหรัฐฯ โดยมีมูลค่าประมาณ 368 พันล้านเหรียญต่อปี
ข้อพิพาททางการค้าที่กำลังก่อตัวครั้งนี้ อาจจะเป็นสิ่งที่ประธานาธดีสหรัฐฯ นาย Obama คาดไม่ถึง แต่อาจจะเป็นการสะท้อนท่าทีของ Obama ที่ได้แสดงความคิดเห็นในการรณรงค์เข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดี ต้องการให้มีการเจรจาแก้ไขความตกลงเขตการค้าเสรี NAFTA อย่างไรก็ตาม การตอบรับมาตรการดังกล่าวในขั้นแรก ได้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการพิจารณาการปรับปรุงโครงการอนุญาติให้รถบรรทุกเม็กซิกันได้มีมาตรฐานความปลอดภัยเพิ่มขึ้น
ประธานาธิบดีสหรัฐฯ นาย Barrack Obama มีกำหนดการเยือนเม็กซิโกระหว่างวันที่ 16-17 เมษายน โดยรัฐมนตรีต่างประเทศ นาง Hillary Clinton จะเดินทางมาเยือนก่อนระหว่างวันที่ 25-26 มีนาคม ประเด็นที่คาดว่านาง Clinton จะยกขึ้นพูดระหว่างการเยือนจะเน้นเกี่ยวกับความมั่นคงร่วมระหว่างสองประเทศภายใต้ Merida Initiative และผลกระทบของสงครามการปราบปรามยาเสพติดในเม็กซิโก
รายงานข่าวที่เกี่ยวข้อง:
- จาก Financial Times, "Mexico to impose sanctions on US exports "
- จาก Reuters, "Mexico slaps tariffs on US good in truck fued"