ข้อมูลเศรษฐกิจการค้าเม็กซิโก
ประเทศสหรัฐเม็กซิโกตั้งอยู่ในทวีปอเมริกาเหนือ ตอนเหนือของประเทศติดกับประเทศสหรัฐอเมริกา ส่วนตอนใต้ของประเทศติดกับประเทศสาธารณรัฐกัวเตมาลา และประเทศเบลิซ พื้นที่ของประเทศขนาบไปด้วยภูเขาทั้ง 2 ด้านโดยฝั่งตะวันตกมีเทือกเขา Sierra Madre Occidental และฝั่งตะวันออกมีเทือกเขา Sierra Madre Oriental ตอนกลางของประเทศเป็นที่ราบสูงซึ่งคิดเป็นร้อยละ 50 ของเนื้อที่ประเทศ ลักษณะพื้นที่ประเทศแบ่งได้เป็นดังนี้ เหมาะแก่การเพาะปลูก ร้อยละ 20 เป็นทุ่งหญ้าเหมาะแก่การเลี้ยงสัตว์ ร้อยละ 38 เป็นป่าไม้ ร้อยบะ 28 และพื้นที่ที่เหลือเป็นที่อยู่อาศัย ความยาวของประเทศจากเหนือจรดใต้ราว 1,875 ไมล์
1.2 ชื่อเป็นทางการ สาธารณรัฐเม็กซิโก (ภาษาสเปน: Estados Unidos Mexicanos)
1.3 เมืองหลวง กรุงเม็กซิโกซิตี้ (Mexico City)
1.4 ขนาดพื้นที่ 1.9 ล้านตารางกิโลเมตร ใหญ่เป็นอันดับที่ 13 ของโลก
1.5 ประชากร 108 ล้านคน
1.6 ทรัพยากรธรรมชาติ ปิโตรเลียม เงิน ทองแดง ทองคำ ตะกั่ว สังกะสี ก๊าซธรรมชาติ และป่าไม้
1.7 ประวัติศาสตร์
ประเทศเม็กซิโกแต่เดิมปกครองโดยชนเผ่าพื้นเมืองต่างๆ มาเป็นเวลาพันปี เช่น ชนเผ่า Maya ที่มีอาณาจักรอยู่ทางตอนใต้ของประเทศ และต่อมามีชนเผ่า Aztec ซึ่งมีความรุ่งเรืองอยู่ทางตอนกลางของประเทศเม็กซิโก
ในปี ค.ศ. 1521 เม็กซิโกถูกยึดครองโดยราชอารณาจักรสเปนในช่วงการแสวงหาอาณานิคม และเรียกอาณานิคมนี้ว่า New Spain ราชอารณาจักรสเปนได้ปกครองเม็กซิโกเป็นเวลายาวนานถึง 300 ปี จนประชาชนได้เริ่มลุกขึ้นต่อสู้เพื่ออิสรภาพจากวันที่ 16 กันยายน ค.ศ. 1810 จนได้รับอิสรภาพเมื่อวันที่ 27 กันยายน ค.ศ. 1821 หลังจากได้รับเอกราชแล้ว เม็กซิโกก็เริ่มทำสงครามกับสหรัฐอเมริกา เพื่อแย่งชิงดินแดนเป็นระยะๆ และได้เสียดินแดนจำนวนมากให้กับสหรัฐอเมริกา ในช่วงปี ค.ศ. 1861 เม็กซิโกประสบภาวะหนี้สิน จึงประกาศพักชำระหนี้ ทำให้ฝรั่งเศสซึ่งเป็นประเทศเจ้าหนี้ ไม่พอใจและส่งกองทหารเข้ามายึดครองเม็กซิโก และแต่งตั้งให้ Archduke Ferdinand Maximillian of Hapsburg เป็นจักรพรรดิปกครองเม็กซิโก จนกระทั่งปี ค.ศ. 1867 เม็กซิโกจึงได้รับเอกราชคืนจากฝรั่งเศส หลังจากนั้น มีการปฏิวัติเกิดขึ้นบ่อยครั้งเพื่อแย่งชิงอำนาจ จนสามารถจัดให้มีการเลืองตั้งอย่างเป็นระบอบประชาธิปไตยจนถึงปัจจุบัน
1.8 เชื้อชาติ
ประชากรเชื้อสายเมสติโซ (ซึ่งเป็นเชื้อสายเลือดผสมอินเดียนแดงและสเปน) ราวร้อยละ 60 คนอินเดียนแดงร้อยบะ 30 คนขาวร้อยละ 6 และที่เหลือเป็นชาวเอเชียและแอฟริกา
1.9 ศาสนา
โรมันคาทอลิก ร้อยละ 89 และโปรเตสแตนท์ ร้อยละ 6 โดยเม็กซิโกได้รับอิทธิพลทางศาสนาจากสเปน อย่างไรก็ตามความเชื่อโบราณก็ยังฝั่งรากอยู่ในขนบธรรมเนียมประเพณีของคนเม็กซิกัน
1.10 ภาษา
คนเม็กซิโกมีภาษาท้องถิ่นที่ใช้หลายภาษาราว 60 ภาษา แต่มีภาษาทางราชการเป็นภาษาสเปน
1.11 ระบอบการปกครอง
ประเทศเม็กซิโกมีการปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบสหพันธรัฐ โดยแบ่งพื้นที่การปกครองเป็น 31 มลรัฐ และ 1 เขตปกครอง มีการเลือกตั้งประธานาธิบดีทุก 6 ปี นายกรัฐมนตรีคนปัจจุบันคือ นายเฟลิเป คัลเดรอน ได้เข้ารับตำแหน่งเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม ค.ศ. 2006 ฝ่ายนิติบัญญัติมีวุฒิสภา 128 คน และสภาผู้แทนราษฎร 500 ที่นั่ง ผู้ว่าราชการของแต่ละมลรัฐได้รับการเลือกตั้งจากประชาชนในมลรัฐนั้น ๆ มีพรรคการเมืองสำคัญ ๆ 3 พรรค คือ PAN PRD และ PRI
1.11 ระบบคมนาคมขนส่งภายในประเทศ
เม็กซิโกมีชายแดนติดกับประเทศสหรัฐอเมริกายาว 3,152 กิโลเมตร มีแม่น้ำสำคัญคือ Rio Lerma ลักษณะของประเทศจากตอนเหนือจรดใต้มีระยะทางห่างไกล ทำให้เม็กซิโกต้องการระบบขนส่งต่างๆ เพื่ออำนวยความสะดวกต่อการเดินทางและขนถ่ายสินค้าทั้งทางรถยนต์ รถไฟ เครื่องบิน และเรือ
ระบบถนนมีเส้นทางรวม 366,095 กิโลเมตร เส้นทางรถไฟมี 17,516 กิโลเมตร และเส้นทางน้ำ 2,900 กิโลเมตร
ท่าเรือที่สำคัญสองฝั่งมหาสมุทนแอ็ทแลนติดและแปซิฟิก ได้แก่ ท่าเรือ Altamira, Coatzacoalcos, Lazaro Cardenas, Manzanillo, Salina Cruz และ Veracruz กองเรือเดินทะเลมี 60 ลำ
มีสนามบินทั่วประเทศรวม 250 แห่ง สนามบินระหว่างประเทศคือ Benito Juarez Internationl Airport ที่กรุงเม็กซิโก สายการบินของประเทศที่สำคัญ 2 สาย คือ Aeromexico และ Mexicana
นอกจากนี้แล้ว มีระบบท่อส่งแก๊ซ 22,705 กิโลเมตร ท่อส่งแก๊ซเหลว 1,875 กิโลเมตร ท่อส่งน้ำมันดิบ 8,688 กิโลเมตร ท่อส่งผสมผสานอีก 228 กิโลเมตร และท่อส่งน้ำมันที่กลั่นแล้ว 6,520 กิโลเมตร
2. ข้อมูลพื้นฐานเศรษฐกิจโดยทั่วไป
2.1 ข้อมูลพื้นฐานของประเทศเม็กซิโก
ข้อมูลพื้นฐานเศรษฐกิจเม็กซิโก
ประเทศเม็กซิโกเป็นสมาชิกกลุ่มเศรษฐกิจ OECD และเป็นเศรษฐกิจอันอับที่ 13 ของโลก โดยมีผลผลิตแห่งชาติรวม 1,549 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ (ประมาณ 5 เท่าของผลผลิตรวมของไทย) และรายได้ต่อหัวสูงสุดในกลุ่มประเทศลาตินอเมริกา แต่เศรษฐกิจของประเทศเม็กซิโกพึ่งพาการส่งออกไปยังสหรัฐฯ เป็นสำคัญนั่นคือ ร้อยละ 90 ของการส่งออก ถึงแม้ว่าโครงสร้างของเศรษฐกิจเม็กซิโกจะพัฒนาพื้นฐานให้เข้มแข็งขึ้นหลังจากวิกฤตการณ์การเงินของเม็กซิโกช่วงปี คศ. 1994-5 พื้นฐานเศรษฐกิจของเม็กซิโกยังคงมีจุดอ่อนหลายประการอันได้แก่
- การพึ่งพาการส่งออกน้ำมันดิบเป็นรายได้สำคัญของงบประมาณแผ่นดิน ความผันผวนของราคาน้ำมันจึงมีผลทำให้รัฐบาลเม็กซิโกประเมินรายได้และงบประมาณเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจผิดพลาดไปในปีที่ผ่านๆ มา
- แหล่งรายได้เงินตราต่างประเทศอันดับสองของเม็กซิโก ได้แก่ เงินส่งกลับจากต่างประเทศจากแรงงานที่ไปทำงานในสหรัฐฯ ซึ่งได้ลดลงในปริมาณมากเมื่อเศรษฐกิจสหรัฐฯ ซบเซา
- ค่าเงินของเม็กซิโกยังคงมีความอ่อนไหวต่อภาวะตลาดอย่างสูง ถึงแม้ว่าจะมีเงินสำรองระหว่างประเทศในปริมาณที่เพียงพอ อันเป็นผลให้ค่าเงินเปโซมีมูลค่าลดลงเกือบหนึ่งส่วนสามของมูลค่าเดิม โดยในช่วงปลายปีคศ. 2008 อัตราแลกเปลี่ยนตกจากที่เคยแลกได้ 11-12 เปโซต่อเหรียญฯ เป็น 15 เปโซต่อเหรียญฯ
- การระบาดไข้หวัดหมู N1H1 ในช่วงเดือนเมษายน คศ. 2009 มีผลกระทบต่อการท่องเที่ยวและได้ทำให้เสียรายได้ไปประมาณ 2 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ
ในปี 2010 เม็กซิโกมีเงินทุนสำรองระหว่างประเทศจำนวน 116.4 พันล้านเหรียญสหรัฐ
2.3 โครงสร้างการผลิตภายในประเทศ
สัดส่วน GDP ของเม็กซิโกมาจากภาคการบริโภค ร้อยละ 26.5 ภาคธุรกิจบริการ ร้อยละ 20 ภาคอุตสาหกรรม ร้อยละ 17.8 ภาคการเงินและประกันภัย ร้อยละ 12.8 ภาคการขนส่ง ร้อยละ 10.3 ภาคการก่อสร้าง ร้อยละ 5.4 ภาคการเกษตรร้อยละ 3.8 และภาคเหมืองแร่ ร้อยละ 1.4
2.4 ข้อมูลด้านการลงทุนในประเทศ
การลงทุนจากต่างประเทศในเม็กซิโกเม็กซิโกระหว่างช่วงปี คศ. 1999-2009 ได้มีความผันผวนขึ้นๆ ลงๆ โดยเม็กซิโกประสบภาวะวิกฤตการณ์เศรษฐกิจ 2 ช่วงในระยะเวลาดังกล่าว ปี คศ. 2001 และ 2007 เป็นปีที่ได้รับการลงทุนมากที่สุดในมูลค่าเกือบ 3 หมื่นล้าน และ 2.7 หมื่นล้านเหรียญตามลำดับ ส่วนปีที่ได้รับการลงทุนต่ำสุด นั่นคือน้อยกว่าปีละ 2 หมื่นล้านเหรียญ คือปี คศ. 1999, 2000, 2003, 2006 และ 2009
การลงทุนจากต่างประเทศส่วนใหญ่ ประมาณ 86.78 % เป็นการลงทุนในภาคอุตสาหกรรมการผลิต ภาคบริการการเงิน และการค้า และมีแหล่งการลงทุนมาจากสหรัฐประมาณ 57.5% และจากสหภาพยุโรป 34.1% (สเปนและเนเธอร์แลนด์)
ประเทศเม็กซิโกมีโครงการส่งเสริมการลงทุนแยกเป็น 2 โครงการ ได้แก่
1) โครงการ Maquila เพื่อส่งเสริมการลงทุนเพื่อการส่งออก โดยหากผู้ลงทุนผลิตสินค้าเพื่อการส่งออกคิดเป็นเพียง 10% ของผลผลิตของโรงงานก็จะสามารถเข้าร่วมโครงการนี้ได้ โดยเมื่อเข้าโครงการแล้วผู้ลงทุนไม่ต้องเสียภาษีนำเข้าวัตถุดิบ และเครื่องจักรเหมือนเป็น Bonded warehouse
2)โครงการ PROSEC เป็นการสนับสนุนการลงทุนในอุตสาหกรรม 22 สาขาเพื่อให้เม็กซิโกสามารถแข่งขันกับสินค้านำเข้าได้ โดยโรงงานสามารถนำเข้าวัตถุดิบในอัตราที่ต่ำกว่าอัตราภาษีนำเข้าปกติได้จำนวนกว่า 16,000 รายการ
ทั้งนี้ ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา เม็กซิโกได้พยายามส่งเสริมการลงทุนจากต่างประเทศทั้งโดยการเปิดเสรีทางการค้า การลงนามความตกลงด้านภาษีซ้อน และการปกป้องด้านการลงทุนกับต่างประเทศ ซึ่งเม็กซิโกได้เปิดให้มีการลงทุนโดยเสรีในเกือบทุกแขนง ยกเว้นบางอุตสาหกรรม และบางธุรกิจบริการที่เป็นสมบัติของรัฐ อาทิ
- กิจการที่สงวนไว้สำหรับรัฐบาล อาทิ การขุดเจาะน้ำมัน ปิโตรเคมี ไฟฟ้า พลังงานนิวเคลียร์ บริการไปรษณีย์ การควบคุมท่าเรือและท่าอากาศยาน
- กิจการที่จำกัดสำหรับคนเม็กซิกันเท่านั้น อาทิ การขายปลีกน้ำมันเชื้อเพลัง บริการการเดินทางท่องเที่ยว บริการโทรทัศน์ วิทยุ และบริการธนาคารเพื่อการพัฒนา กิจการที่จำกัดสัดส่วนการลงทุนของต่างชาติไม่เกินร้อยละ 49 อาทิ การบินภายในประเทศ บริการแท็กซี่ การประกัน โกดังสินค้า การเช่าซื้ด การผลิตอาวุธ การพิมพ์หนังสือพิมพ์ ประมง ท่าเรือ บริการเดินเรือ การศึกษาเอกชน การก่อสร้างท่อส่งน้ำมัน
- ในด้านการถือครองที่ดิน ชาวต่างชาติมีสิทธิในการถือครองที่ดินได้ ยกเว้นไว้เฉพาะพื้นที่ในรัศมี 100 กม. จากพรมแดน และรัศมี 50 กม. จากพื้นที่ที่ติดกับชายทะเล จะไม่อนุญาตให้ต่างชาติถือครอง
3.1 ภาพรวมสถานการณ์ทางการค้าของประเทศเม็กซิโก
ประเทศเม็กซิโกได้ประสบปัญหาทางเศรษฐกิจตกต่ำหลายครั้งในปี คศ. 1980 ปี 1994 และปี 2008 ทั้งนี้เนื่องจากการพึ่งพารายได้จากการส่งออกน้ำมันดิบ และการส่งออกไปยังสหรัฐฯเป็นตลาดสำคัญเพียงตลาดเดียว ทำให้เม็กซิโกต้องเปลี่ยนแปลงนโยบายมาเปิดประเทศมากขึ้น เพื่อหาเงินตราจากต่างประเทศ โดยกำหนดนโยบายเปิดประเทศหลายแบบ ซึ่งได้แก่ การเข้าร่วมเป็นสมาชิกของ GATT ในปี 1986 การแปรรูปรัฐวิสาหกิจ อาทิ การขนส่ง การคมนาคม ฯลฯ และการทำความตกลงการค้าเสรีกับประเทศต่างๆ 12 ฉบับครอบคลุม 43 ประเทศ ได้แก่ เขตการค้าเสรีกับสหรัฐฯ (NAFTA) เขตการค้าเสรีกับสหภาพยุโรป เขตการค้าเสรีกับกลุ่ม EFTA เขตการค้าเสรีกับกลุ่ม North Triangle (กัวเตมาลา เอลซัลวาดอร์ และฮอนดูรัส) และความตกลงเขตการค้าทวิภาคีกับประเทศชิลี เวเนซูเอล่า อุรุกวัย โคลัมเบีย คอสตาริก้า โบลิเวีย นิการากัว อิสลาเอล และญี่ปุ่น
นอกจากนี้แล้ว เม็กซิโกยังเป็นสมาชิกกลุ่มความร่วมมือระหว่างประเทศอีกหลายกลุ่ม เช่น WTO , APEC, OECD และ FTAA เป็นต้น
3.2 สินค้าส่งออก/สินค้านำเข้าหลักของประเทศเม็กซิโก
สินค้าส่งออกหลักของเม็กซิโก ได้แก่ เครื่องไฟฟ้า (รหัส HS 85) โดยการส่งออกไปยังสหรัฐฯ ร้อยละ 90.8 การส่งออกรถยนต์ (รหัส HS 87) ไปยังสหรัฐฯ ร้อยละ 86.2 เยอร์มันร้อยละ 4.3 แคนาดาร้อยละ 2.9 โคลัมเบียและบราซิล ส่งออกเครื่องจักรไปยังสหรัฐฯ จีน เยอรมัน ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ และการส่งออกเชื้อเพลังและแร่ไปยัง สหรัฐฯ สเปน อารูบา แคนาดา และอินเดีย การส่งออกเลนซ์ประกอบแว่นสายตา จากสหรัฐฯ เนเธอร์แลนด์ เยอรมัน ฝรั่งเศส และอังกฤษ
สินค้านำเข้าหลัก ได้แก่ เครื่องไฟฟ้า จากสหรัฐฯ จีน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และมาเลเซีย เครื่องจักรจากสหรัฐฯ แคนาดา เนเธอร์แลนด์ จีน และเยอรมัน สินค้าพลาสติกจากสหรัฐฯ จีน ญี่ปุ่น แคนาดา และเกาหลีใต้ นำเข้ารถยนต์จากสหรัฐ ญี่ปุ่น บราซิล เยอรมัน และแคนาดา และนำเข้าเชื้อเพลังและแร่จากสหรัฐฯ เนเธอร์แลนด์ อาร์เจนติน่า อิตาลี่ และออสเตรเลีย
3.3 ประเทศคู่ค้าสำคัญด้านการนำเข้า/ส่งออก
การส่งออกของเม็กซิโก (มูลค่า: ล้านเหรียญสหรัฐ)
การนำเข้าของเม็กซิโก (มูลค่า: ล้านเหรียญสหรัฐฯ)
3.4 นโยบาย/มาตรการทางการค้า ทั้งภาษีและไม่ใช่ภาษี
เม็กซิโกเก็บภาษีรายได้บุคคลหัก ณ ที่ จ่าย ร้อยละ 35 ภาษีกำไรธุรกิจ ร้อยละ 35 หรือ ภาษีทรัพย์สิน ร้อยละ 2 และภาษีมูลค่าเพิ่มร้อยละ 16 สำหรับภาษีการนำเข้ามีแตกต่างไปหลายอัตรา ต้องทำการตรวจสอบภาษีนำเข้าเป็นรายสินค้าเฉพาะกับกระทรวงเศรษฐกิจของเม็กซิโก
ตลาดเม็กซิโกถือเป็นตลาดใหม่สำหรับประเทศไทย ในช่วง ม.ค. – พ.ย. 2550 ที่ผ่านมาการขยายตัวการส่งออกของไทยมายังตลาดเม็กซิโกสูงขึ้น 40% จากช่วงเดียวกันของปีที่ผ่านมา อย่างไรก็ตามประเทศเม็กซิโกนับว่าเป็นประเทศที่มีมาตรการกีดกันการนำเข้าที่มิใช่ภาษีที่ค่อนข้างมาก ก่อให้เกิดความยุ่งยากแก่ผู้ส่งออกและผู้นำเข้า
ที่ผ่านมาสำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงเม็กซิโกได้รับเรื่องร้องเรียนเป็นระยะจากผู้นำเข้าเม็กซิโกและผู้ส่งออกไทยในกรณีที่สินค้าส่งไปถึงท่าเรือเม็กซิโกแล้วไม่สามารถผ่านพิธีการศุลกากรในหลายกรณี อาทิ เอกสารไม่ครบถ้วน ไม่มีเอกสารสำคัญประกอบการนำเข้า ข้อมูลในเอกสารไม่ถูกต้องตรงตามประเภทสินค้า สาเหตุต่างๆ เหล่านี้ทำให้ผู้นำเข้าต้องจ่ายค่าโกดังสินค้าเพิ่มเติม และบางครั้งต้องส่งสินค้ากลับไปยังประเทศไทย ซึ่งเป็นผลเสียหายต่อผู้ส่งออกไทย และเป็นผลในด้านลบต่อผู้นำเข้าไม่กล้าจะนำเข้าสินค้าจากประเทศไทยอีก แนวทางที่จะช่วยบรรเทาความเดือดร้อน และแก้ไขปัญหาที่น่าจะทำได้ดีที่สุดคือการให้ความรู้แก่ผู้ส่งออกให้มีความเข้าใจในระบบและระเบียบการนำเข้าของเม็กซิโกในเบื้องต้น และคอยเฝ้าติดตามการเปลี่ยนแปลงกฎระเบียบของเม็กซิโก โดยสอบถามจากผู้นำเข้า และสามารถสอบถามจากสำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงเม็กซิโกที่จะช่วยแนะนำได้อีกทางหนึ่ง
การใช้มาตรการที่มิใช่ภาษีของประเทศเม็กซิโกซึ่งสามารถแยกได้เป็น 12 มาตรการมาเพื่อทราบ ได้แก่
- มาตรการการจดทะเบียนผู้นำเข้าสินค้า (Padron de Importadores)
- มาตรการด้านมาตรฐานสินค้า
- มาตรการด้านสุขอนามัย
- มาตรการแหล่งกำเนิดสินค้า
- มาตรการสินค้าห้ามนำเข้า
- มาตรการสินค้าควบคุม
- มาตรการโควต้านำเข้า
- มาตรการด้านเอกสารการนำเข้า
- มาตรการราคาประเมินสินค้าขั้นต่ำ
- มาตรการการนำเข้าตัวอย่างสินค้า
- มาตรการป้ายสลากสินค้า
- มาตรการขั้นตอนการผ่านพิธีการศุลกากร
3.5 ความร่วมมือทางการค้ากับต่างประเทศ
เม็กซิโกมีการทำความตกลงการค้าเสรีจำนวน 12 ฉบับครอบคลุม 43 ประเทศ ได้แก่ ความตกลงเขตการค้าเสรีเป็นกลุ่ม คือ เขตการค้าเสรีอเมริกาเหนือ (NAFTA), เขตการค้าเสรีกับสหภาพยุโรป, เขตการค้าเสรีกับกลุ่ม EFTA (ไอซแลนด์ ลีค์เต็นสไรน์ นอร์เวย์และสวิสเซอร์แลนด์), กลุ่ม North Triangle (กัวเตมาลา เอลซัลวาดอร์ และฮอนดูรัส) ความตกลงเขตการค้าเสรีรายประเทศ มีประเทศชิลี เวเนซูเอล่า โคลัมเบีย คอสตาริก้า โบลีเวีย นิการากัว อิสลาเอล อุรุกวัย และญี่ปุ่น ขณะนี้อยุ่ระหว่างการเจรจาเขตการค้าเสรีกับประเทศเปรู แต่โดยหลักการแล้วในปัจจุบันกระทรวงเศรษฐกิจของเม็กซิโกได้แจ้งท่าที ไม่ประสงค์จะเจราจาความตกลงเขตการค้าเสรีเพิ่มเติมไปมากกว่าที่มีอยู่ในปัจจุบัน
4. ข้อมูลทางการค้ากับประเทศไทย4.1 ภาพรวมสถานการณ์/ ความสัมพันธ์ทางการค้ากับไทย
ไทยและเม็กซิโกมีมูลค่าการค้าระหว่างกันในปี 2553 มูลค่า 1,366 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลงจากปี 2552 ร้อยละ 45 โดยการส่งออกคิดเป็นมูลค่า 967 ล้านเหรียญสหรัฐฯ และมูลค่าการนาเข้า 399 ล้านเหรียญสหรัฐฯ และไทยเป็นฝ่ายเกินดุลการค้ากับเม็กซิโกมูลค่า 568 ล้านเหรียญสหรัฐฯ
4.2 สินค้าหลักที่ไทยส่งออกไปยังประเทศเม็กซิโก และสินค้าหลักที่ไทยนำเข้าจากประเทศเม็กซิโก
ในปี 2553 การส่งออกจากไทยไปยังเม็กซิโกมีมูลค่า 967 ล้านเหรียญสหรัฐ เพิ่มขึ้นจากปี 2552 ร้อยละ 32.74 สินค้าส่งออกสาคัญของไทยไปยังเม็กซิโก ได้แก่ เครื่องคิดเลข, หม้อแปลงไฟฟ้าและชิ้นส่วน, รถยนต์ อุปกรณ์และส่วนประกอบ, แผงวงจรอีเล็กตรอนนิกส์, อุปกรณ์ไฟฟ้า , แผงควบคุมการเดินไฟ, เสื้อผ้าสาเร็จรูป, ผลิตภัณฑ์ยาง, หัวเทียนสำหรับรถยนต์, วิทยุและโทรทัศน์
ในปี 2553 ไทยนำเข้าสินค้าจากเม็กซิโกมูลค่า 398.50 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้นจากจากปี 2552 ร้อยละ 87.58 สินค้านำเข้าที่สาคัญ ได้แก่ , เครื่องไฟฟ้าและส่วนประกอบ, เครื่องประดับอัญมณี รวมทั้งเงินและทองคำแท่ง, รถยนต์และชิ้นส่วนฯ, เหล็กกล้าและผลิตภัณฑ์, เครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้านเรือน, คอมพิวเตอร์และชิ้นส่วน, ไดโอดและหม้อแปลง, ปุ๋ยและยาฆ่าแมลง, แว่นตาและกระจกแว่นตา
การส่งออก/นำเข้าจากเม็กซิโกสินค้าส่งออก/นำเข้าที่สำคัญระหว่างไทยกับเม็กซิโก ปี 2553 (มูลค่า: ล้านเหรียญสหรัฐฯ)
4.3 สินค้าและบริการที่มีศักยภาพของไทยสำหรับประเทศเม็กซิโก
สินค้า/บริการที่มีศักยภาพ ได้แก่ สินค้าอาหาร มีประเทศคู่แข่งคือ สหรัฐฯ ชิ้นส่วนอุปกรณ์รถยนต์ คุ่แข่งคือสหรัฐฯ และยุโรป เฟอร์นิเจอร์ มีคู่แข่งจากอินโดนีเซีย อินเดีย สหรัฐฯ และยุโรป สินค้ากี๊ฟท์และของเด็กเล่น และเครื่องเขียน มีการแข่งขันจากประเทศจีน อุปกรณ์การแพทย์ คู่แข่งคือ สหรัฐฯ และยุโรป
เครื่องประดับ คุ่แข่งคือ อิตาลีและอินเดีย สินค้าพลาซสติก คู่แข่งคือ สหรัฐฯ สินค้าอาหาร และสินค้าสำหรับธุรกิจสปา คู่แข่งคือ สหรัฐฯ และยุโรป
4.4 ข้อตกลง/ความร่วมมือทางการค้ากับประเทศไทย
- ความตกลงร่วมมือสภาหอการค้าแห่งประเทศไทยกับสภานักธุรกิจเม็กซิโก (Mexican Business Council) ปี ค.ศ. 1990
- ความตกลงยกเลิกการตรวจลงตราหนังสือเดินทางทูตและราชการปี ค.ศ. 199
- ความตกลงร่วมมือทางวิชาการระหว่างจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยกับมหาวิทยาลัย Colima ปี ค.ศ. 2003
- ความตกลงร่วมมือการวัฒนธรรมและการศึกษาปี ค.ศ. 2003
- ข้อตกลง Agreed Minutes of Meeting between the Minister of Economy of Mexico and the Minister of Commerce of Thailand เพื่อจัดตั้งคณะทำงานพันธมิตรทางยุทธศาสตร์ ปี ค.ศ. 2002
- ข้อตกลง Agreement of Cooperation between the Mexican Business Council for Foreign Trade, Investment and Technology (COMCE) and the Federation of Thai Industries (FTI) เพื่อจัดตั้งคณะกรรมการร่วมมือทางธุรกิจ ปี ค.ศ. 2003
- ข้อตกลงระหว่างหอการค้าเมืองมอนเตอร์เร่ CAINTRA-The Federation of Thai Industries, 27 พย. 2010
- กฏระเบียบเกี่ยวกับการนำเข้าสินค้าในเม็กซิโกมีความซับซ้อนมาก
- การติดฉลากสินค้านำเข้าเป็นภาษาสเปน
- การใช้ภาษาสเปนในการติดต่อสื่อสาร
- ขาดความตกลงคุ้มครองการลงทุนและความตกลงยกเว้นการเก็บภาษีซ้อน
- แจ้งข้อมูลให้แก่ผู้ส่งออก จัดสมมนาอบรม
- แจ้งข้อมูลให้แก่ผู้ส่งออก จัดสมมนาอบรม
- การใช้ล่าม ส่งเสริมการเรียนภาษาสเปนในสถานบันการศึกษาไทย
- การแลกเปลี่ยนการเยือนและเจรจาในระดับสูงเพื่อเร่งการทำความตกลงฯ
ปัจจุบันโรงงานในโครงการ Maquiladora ในเม็กซิโกมีราว 2,800 – 3,000โรงงาน สามารถก่อให้เกิดการจ้างแรงงานถึง 1.4 ล้านคน โดยในปี ค.ศ. 2006 เม็กซิโกสามารถส่งออกสินค้าจากโรงงานภายในโครงการ Maquiladora รวมกันเป็นมูลค่า 111.8 พันล้านเหรียญสหรัฐ มีการนำเข้าสินค้ากึ่งสำเร็จรูปมาใช้ในโครงการฯ เป็นมูลค่า 87.5 พันล้านเหรียญสหรัฐ เมื่อคำนวณส่วนต่างที่เกิดขึ้นราว 24 พันล้านเหรียญสหรัฐถือเป็นมูลค่าเพิ่มของสินค้าที่ตกอยู่ในประเทศเม็กซิโก
โรงงานในโครงการ Maquiladora มีที่ตั้งกระจายอยู่ทั่วประเทศ แต่ส่วนใหญ่จะตั้งอยู่บริเวณชายแดนทางตอนเหนือของประเทศเม็กซิโกติดกับประเทศสหรัฐอเมริกาเพื่อสะดวกในการขนส่งสินค้าผ่านแดน ได้แก่ ในมลรัฐ Baja California ติดกับมลรัฐแคลิฟรอเนียมี 898 โรงงาน, มลรัฐ Chihuahua ติดกับมลรัฐเท็กซัลมี 395 โรงงาน, มลรัฐ Sonora ติดกับมลรัฐอาริโซน่ามี 213 โรงงาน ฯลฯ ทั้งนี้ตัวอย่างอุตสาหกรรมใน
โครงการ Maquiladora ที่ก่อให้เกิดการจ้างงานจำนวนมาก ได้แก่
- อุตสาหกรรมอีเล็กทรอนิกส์มีจำนวน 590 โรงงานมีการจ้างงาน 254,900 คน
- อุตสาหกรรมยานยนต์มีจำนวน 313 โรงงานมีการจ้างงาน 268,000 คน
- อุตสาหกรรมสิ่งทอมีจำนวน 461 โรงงานมีการจ้างงาน 158,300 คน
- อุตสาหกรรมเฟอร์นิเจอร์มีจำนวน 301 โรงงานมีการจ้างงาน 57,000 คน
- อุตสาหกรรมเคมีภัณฑ์มีจำนวน 184 โรงงานมีการจ้างงาน 37,000 คน
นอกจากนี้ยังมีอุตสาหกรรมอื่นๆ ในโครงการ Maquiladora ของเม็กซิโกที่คาดว่าจะขยายตัวได้ดีในอนาคต อาทิ Aerospace, Software, Metal mechanics, Medical Supplies, Pharmaceutical, Information Technology, Machinery and Equipment repair และ Call Center เป็นต้น
4.7 จำนวนนักท่องเที่ยวระหว่างไทยและเม็กซิโก
ภาคการท่องเที่ยวของเม็กซิโก เป็นภาคที่นำเข้ารายได้ต่างประเทศเป็นอันดับสามของประเทศรองจากน้ำมันและเงินส่งกลับจากต่างประเทศ และเป็นภาคการผลิตที่มีส่วนแบ่งเป็นร้อยละ 8 ของผลผลิตรวมประชาชาติ จำนวนนักท่องเที่ยวต่อปีประมาณ 20 ล้านคน โดยมีอัตราขยายตัวประมาณปีละ 3 เปอร์เซ็นต์ และเป็นแหล่งท่องเที่ยว อันดับ 10 ของโลก
รัฐบาลของเม็กซิโกได้เริ่มแผนการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างเป็นระบบ เมื่อปี 1973 โดยการแต่งตั้งกองทุน FONATUR (http://www.fonatur.gob.mx/) ซึ่งดำเนินกิจการในลักษณะรัฐวิสาหกิจ ที่ได้มีบทบาทในการพัฒนาเขตท่องเที่ยวสำคัญ ๆ ของเม็กซิโก เช่น ฝั่งชายทะเล Cancún, Los Cabos, Ixtapa, Loreto และอ่าว Huatulco ผู้ลงทุนต่างชาติสามารถขอคำปรึกษาเกี่ยวกับการลงทุนโดยตรงกับ FONATUR โดยองค์กรดังกล่าวสามารถจัดหาแหล่งลงทุนให้กับนักลงทุนในต้นทุนต่ำที่ได้รับการอุดหนุนจากรัฐบาลเม็กซิโก
นอกจากหน่วยงานรัฐวิสาหกิจดังกล่าวข้างต้น ผู้ที่มีบทบาทสำคัญในภาคการท่องเที่ยวเม็กซิโกได้แก่ บริษัทการบินภายในประเทศสำคัญสองบริษัท คือ Mexicana และ Aeroméxico และบริษัทผู้ที่ครอบครองเครือข่ายโรงแรมที่ใหญ่ที่สุดในเม็กซิโก อันได้แก่ Grupo Posadas ซึ่งเป็นกลุ่มนักลงทุนเม็กซิกันที่มีเครือโรงแรมที่มีชื่อว่า Fiesta Americana และกลุ่ม Sol Meliá ของประเทศสเปน ทั้งนี้ เป็นที่น่าสังเกตว่า ประเทศสเปนเป็นผู้ลงทุนสำคัญในภาคการท่องเที่ยวในกลุ่มประเทศละตินอเมริกาทั้งหมด เป็นอันดับสองรองจากสหรัฐฯ เท่านั้น
ภาคการท่องเที่ยวของประเทศเม็กซิโก จึ่งเป็นภาคที่น่าสนใจสำหรับการขยายความร่วมมือ และการลงทุน เนื่องจากเป็นภาคที่ได้รับการส่งเสริมเป็นพิเศษ และหน่วยงานที่เป็นตัวกลางเอื้ออำนวยความสะดวกในการลงทุนดังกล่าวข้างต้น โดยมีศักยภาพเป็นสะพานเชื่อมไปยังตลาดการท่องเที่ยวของสเปนและกลุ่มละตินอเมริกาทั้งหมด
จำนวนนักท่องเที่ยวระหว่างเม็กซิโกและไทยไม่ได้เป็นจำนวนมากนัก เนื่องจากความห่างไกลจากกันและราคาค่าตั๋วเครื่องบินที่แพง
5. บริษัทที่ติดต่อการค้าระหว่างไทยและเม็กซิโกในปี 2554
- บริษัทเม็กซิโกที่นำเข้าจากไทย: Kume (อาหาร), Liverpool (อาหารและเสื้อผ้า), Palacio (เสื้อผ้า), Walmex (อาหารและของใช้ในบ้าน), Rodatex (เครื่องพิมพ์ขวดพลาสติด)
- บริษัทไทยส่งออกไปเม็กซิโก: Lenso (กรอบล้อแม็กซ์), Asian Tao (ผ้าเช็ดเงิน), Thai Nippon Rubber (ถุงยางอานามัย)
- บริษัทที่สนใจเปิดตลาดในเม็กซิโก: Osothspa (เครื่องดื่ม M-100) , Bitwise (เครื่องปรับอากาศ), เบียร์สิงห์
คาดว่าเศรษฐกิจปี 2555 จะพื้นตัวและเดิบโตได้ในระหว่างร้อยละ 4-5 ภาวะเงินเฟ้ออาจจะสร้างปัญหาในการฟื้นตัวของเศรษฐกิจ ติดตามดูการขยายความสัมพันธ์การค้ากับยุโรป จีน และอเมริกาใต้ จะมีการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานอีกต่อไปภายใต้แผนงานพัฒนาของประธานาธิบดีคัลเดรอ ความสามารถใช้จ่ายในระดับผู้บริโภคจะไม่เดิบโตเร็วนัก อุตสาหกรรมสปาและการบริการการแพทย์เป็นภาคที่น่าสนใจ
7. SWOT Analysis
Strength: เป็นภาคความตกลงเขตการค้าเสรีภูมิภาคอเมริกาเหนือ
เป็นตลาดที่ใหญ่ประชากรร้อยกว่าล้านคน
มีทรัพยากรธรรมชาติ วัตถุดิบในปริมาณมากและหลากหลายประเภท Weakness
พึ่งรายได้จากการส่งออกน้ำมันมากเกินไป
ภาคการผลิตกระจุกตัวในบางกลุ่มอุตสาหกรรม
บริษัมใหญ่ๆคุมตลาด ขาดการแข่งขัน
Opportunities: สินค้าอาหาร ชิ้นส่วนอุปกรณ์รถยนต์ เฟอร์นิเจอร์ กี๊ฟท์ ของเด็กเล่น สินค้าสำหรับธุรกิจสปา สินค้าพลาดสิตก เครื่องประดับ คุรุถัณฑ์ อุปกรณ์การแพทย์
Threat: ระบบเศรษฐกิจผูกพันกับเศรษฐกิจของสหรัฐฯมากเกินไป
สงครามปราบปรามยาเสพติด ทำให้มีความปลอดภัยต่ำ
การกระจายรายได้ไม่เท่าเทียมอย่างสูง ตลาดจึงขาดการเชื่อมโยงที่ดี
กฎระเบียบมีความสลับซับซ้อนมาก
8. กิจกรรมส่งเสริมการส่งออก ณ ประเทศเม็กซิโกปี 2554
- โครงการส่งเสริมการขายและเผยแพร่อาหารไทยร่วมกับ Chain Store ของเม็กซิโก
- โครงการคณะผู้บริหารระดับสูงภาครัฐ/คณะผู้แทนการค้าจากสคต.ในภูมิภาคลาตินเยือนไทย
- โครงการคณะผู้บริหารเดินทางเยือนภูมิภาคลาตินอเมริกา
- โครงการจัดสัมมนา Thailand - Mexico Business Partnership กับสถานเอกอัครราชทูตไทย ประจำกรุงเม็กซิโก ภายใต้โครงการ Team Thailand ซึ่งได้กำหนดจัดในระหว่างวันที่ ๒ - ๔ มีนาคม ๒๕๕๔ ณ กรุงเม็กซิโกและเมืองมอนเทอเร ประเทศเม็กซิโก
- การจัดบูทส่งเสริมการส่งออกสินค้าไทย ที่งานแสดงสินค้า Pescamar, Jewelry, PAACE Automechanika, Airconditioning Expo
1. Secretaria de Economia (กระทรวงเศรษฐกิจ)
Alfonso Reyes No. 30 Col. Hipódromo Condesa C.P. 06140, Delegación Cuauhtémoc, México, D.F. Tel: 01 800 410 2000, 5729 9100
http://www.economia.gob.mx/swb/en/economia
2. ProMexico (องค์การส่งเสริมการส่งออกและการลงทุนต่างประเทศ)
Camino a Santa Teresa No. 1679, Col. Jardines del Pedregal, Del. Álvaro Obregón, CP 01900, México D.F., T. 5447 7000, 01800 EXPORTE (397 6783)
http://www.promexico.gob.mx/wb/Promexico/idiomas/_lang/en
3. SRE (กระทรวงการต่างประเทสเม้กซิโก)
Ave. Juárez #20, Col. Centro, CP 06010, Cuauhtémoc, Phone: (55) 3686 - 5100 www.sre.gob.mx
4. Secretaria de Turismo (กระทรวงการท่องเที่ยว)10. รายชื่อ ที่ติดต่อหน่วยงานส่งเสริมการค้าของประเทศนั้นๆ ในประเทศไทย
Av. Presidente Masaryk 172 Col. Bosques de Chapultepec Del. Miguel Hidalgo D.F. C.P 09000
Tel. 3002 6300
http://www.sectur.gob.mx/en/secturing/
1. Thai Wah Tower I
21/60-62 South Sathorn Road, Piso 20
Sathorn, Bangkok 10120
TAILANDIA
Tels.:+66 (2) 285-09-95 y 285-08-15 al 18
Fax: +66 (2) 285-06-67
2. Francisco Bautista Plancarte, Business Representative
Trade and Investment Commissioner
152, Beach Rd, #06-05/06 Gateway East
Singapore 189721
francisco.bautista@promexico.gob.mx
Phone:(00 65) 6297-2052
Fax: 6297-1721
